Spotkać wilka nie jest łatwo – to lękliwe i ostrożne zwierzę, które unika człowieka. Turyści rzadko mają okazję dostrzec go w lesie. Stanięcie na szlaku oko w oko z niedźwiedziem też jest zdarzeniem wyjątkowym. W polskiej części Karpat jest ich zaledwie ok. 110. Zdecydowanie częściej obecność wilków czy niedźwiedzi odczuwają lokalne społeczności, na co dzień żyjące i pracujące na terenach zamieszkiwanych przez duże drapieżniki. Jak budować z nimi dobre sąsiedztwo, a tym samym chronić te wyjątkowe gatunki? Oto kilka prostych zasad, które pomogą nam i dzikiej przyrodzie.
Bliskie sąsiedztwo
Czy im się to podoba czy nie – wilki i niedźwiedzie muszą dzielić z człowiekiem teren. A jesteśmy dość uciążliwym sąsiadem. Nasze miasta coraz bardziej się rozlewają, jeszcze intensywniej zabudowujemy obszary wiejskie, leśne ekosystemy przecinamy drogami, a na dzikich terenach budujemy kolejne kurorty i inwestycje. Co to oznacza dla tych zwierząt? Same problemy. Przez działalność człowieka kurczą się ich bezpieczne miejsca do życia, co sprawia, że częściej są narażone na spotkania z człowiekiem. A to sytuacja, której obydwie strony muszą unikać – dla wzajemnego bezpieczeństwa.
Nie wywołuj wilka z lasu
Rosnąca presja ze strony człowieka sprawia, że wilkom coraz trudniej podejmować wędrówki w celu poszukiwania nowych miejsc do życia, a tym samym źródeł pożywienia, jakim są przede wszystkim dziko żyjące zwierzęta kopytne. Wilk w sposób instynktowny dąży do zdobywania pożywienia dla siebie i swojego potomstwa. Zdarza się więc, że wilki nie mogąc znaleźć innego pożywienia, polują na niewłaściwie zabezpieczone lub w ogóle niezabezpieczone zwierzęta hodowlane. Takie zachowanie powoduje sytuacje konfliktowe nie tylko między hodowcami a wilkami, ale też sąsiadami hodowców, którzy czują obawę przed wilkiem. Aby temu zapobiec Fundacja WWF Polska przekazuje hodowcom zabezpieczenia w postaci przede wszystkim pastuchów elektrycznych, które stanowią skuteczną ochronę gospodarstw przed wilkami.
Warto wiedzieć, jak uniknąć bliskiego spotkania z wilkiem. Oto kilka prostych zasad:
1. NIE ZOSTAWIAJ ŚMIECI I ODPADKÓW ŻYWNOŚCI ANI W POBLIŻU LUDZKICH ZABUDOWAŃ, ANI W LESIE
Zostawianie resztek jedzenia w miejscach dostępnych dla wilków, sprawia że przyzwyczajają się one do zdobywania pożywienia w ten sposób i mogą stawać się coraz śmielsze w podchodzeniu do naszych domowych śmietników.
2. ZADBAJ O SWOJEGO PSA
W trakcie leśnych spacerów ze swoim zwierzakiem pamiętaj o smyczy. Jeśli uważasz, że Twój pies potrzebuje się wybiegać, kup smycz treningową, która jest dużo dłuższa od standardowej i pozwala kontrolować psa. Bardzo ważne jest też zadbanie o zwierzęta na posesji. Psy mieszkające w domu powinny przebywać na terenie posesji tylko w ciągu dnia, a psy podwórkowe powinny być zaopatrzone w kojec, do którego wilk nie będzie mógł się dostać w razie ataku. Zadbaj też o prawidłowe ogrodzenie posesji. Pod żadnym pozorem nie trzymaj psa na łańcuchu!
3. NIE POLUJ NA DOBRE UJĘCIA FOTOGRAFICZNE ZA WSZELKĄ CENĘ
Są wśród nas amatorzy fotografii przyrodniczej. O ile sama fotografia nie stanowi zagrożenia, to niektóre metody wabienia zwierząt są już ogromnym problemem. Zdarzają się przypadki zostawiania żywności w pobliżu tzw. „nęcisk” czy „czatowni”, gdzie samozwańczy fotografowie dzikiej przyrody czekają na zwierzę zwabione zapachem pożywienia. Takie działania może i pozwolą zrobić dobre zdjęcie, ale prowadzą do oswajania się wilka z człowiekiem i przyzwyczajają go do tego, że człowiek= jedzenie.
4. POD ŻADNYM POZOREM NIE PRÓBUJ OSWAJAĆ WILKA
Perspektywa posiadania dzikiego zwierzęcia, które jest przez nas oswojone wydaje się niektórym wyjątkowo pociągająca. Szczenięta i młode wilki może i są możliwe do opanowania przez człowieka, natomiast gdy wilk osiąga wiek „nastoletni” zaczyna się szereg problemów spowodowany naturalnymi instynktami zwierzęcia, które próbuje na nowo ustalić hierarchię w stadzie. Może to stanowić ogromne niebezpieczeństwo dla opiekuna takiego wilka. Często takie osobniki są porzucane w lesie, lecz ich poziom oswojenia z człowiekiem jest zbyt duży, co prowadzi do powstania szeregu konfliktów często kończących się odstrzałem takiego zwierzęcia. Dzikie zwierzęta są tym bezpieczniejsze im mniejszy jest ich kontakt z człowiekiem.
5. SPACERUJĄC PO LESIE BĄDŹ SŁYSZALNY
Wilki są bardzo wrażliwe na dźwięk. Jeśli spacerujesz z kimś po lesie i prowadzicie rozmowę, wilk usłyszy Was zanim zorientujecie się, że jest w pobliżu i prawdopodobnie nie podejdzie zbyt blisko. Postaraj się planować dalsze wędrówki leśne w towarzystwie innych osób, a w czasie samotnych wypraw raz na jakiś czas postaraj się być słyszalny.
Jak zachować się, jeśli spotkam wilka? Pamiętaj: Twoje zachowanie w lesie ma znaczenie dla twojego bezpieczeństwa i jego mieszkańców
1. GDY ZOBACZYSZ WILKA POSTARAJ SIĘ ZACHOWAĆ DYSTANS – NIE UCIEKAJ!
Nie zbliżaj się do wilka na odległość mniejszą niż 30 metrów. Jeśli biegniesz lub jedziesz na rowerze - zatrzymaj się, zsiądź z roweru. Zachowaj spokój. Nie próbuj karmić wilka, ani uciekać. Wilki to drapieżniki, które polują na zwierzęta poruszające się z dużą prędkością, a więc nagły i szybki ruch aktywizuje je do podjęcia gonitwy. W przypadku spotkania wilka na Twojej drodze, powoli wycofaj się. Idź tyłem i postaraj się zachować kontakt wzrokowy. Klaśnij w dłonie i wydawaj krótkie głośne dźwięki co jakiś czas, aby zniechęcić wilka do podchodzenia i podążania za Tobą.
2. UPEWNIJ SIĘ, ŻE DZIECKO MA TOWARZYSTWO DOROSŁEGO
Jeśli wiesz, że miejsce Twoich spacerów jest zbieżne z miejscem aktywności grupy wilczej, upewnij się, że dzieci spacerujące po lasach i terenach zielonych są zawsze z dorosłym opiekunem. Reakcja dzieci przestraszonych nagłym spotkaniem z dużym drapieżnikiem może być mniej przewidywalna niż reakcja dorosłych. Obecność dorosłego, który uspokoi dziecko i pokieruje jego zachowaniem w sytuacji stresującej jest bardzo ważne dla bezpieczeństwa. Staraj się edukować dzieci jak zachować się w sąsiedztwie dużych drapieżników.
3. A JEŚLI JEDNAK PODEJDZIE…
Czasem zdarza się, że wilk zachowa się nietypowo i będzie chciał się do nas zbliżyć. Może to być stresujące, ale najlepszym wyjściem jest w miarę możliwości się uspokoić, ponieważ przypadków zagryzienia człowieka przez wilka nie odnotowano w Polsce od II wojny światowej. Dobrym sposobem na uniknięcie ataku jest zatrzymanie się i przyjęcie postawy, która sprawia, że wydajemy się więksi (rozkładamy ręce, stajemy na palcach, unosimy ręce nad głowę) i wydanie krótkiego, ale zdecydowanego głośnego, ostrego dźwięku ostrzegawczego. Jeśli wilk nie reaguje i nie odchodzi, a wręcz próbuje się zbliżyć spróbuj rzucić w niego przedmiotami, które mamy pod ręką: kamień, patyk, twardy kawałek podłoża.
Tekst i grafika - InfoWire.pl
